Πως να μεγαλώσεις ένα υγιές και ευτυχισμένο παιδί στην ψηφιακή εποχή;
Είμαστε η πρώτη γενιά που μεγαλώνει ψηφιακούς πολίτες «από κούνια». Η τεχνολογία έχει εισβάλει σε κάθε τομέα της ζωής μας και της ζωής των ποδιών μας. Σε ολόκληρο τον κόσμο οι γονείς προσπαθούν να βρουν απαντήσεις για το πως θα διαχειριστούν την τόσο καθοριστική σχέση του παιδιού τους με την τεχνολογία. Ως γονείς έχουμε την ευθύνη και την πρόκληση να μεγαλώσουμε παιδιά που να είναι υπεύθυνοι ψηφιακοί πολίτες και να διαθέτουν τα εφόδια για να ζήσουν με υγεία και ευτυχία στον φυσικό και στον ψηφιακό κόσμο.
Πως όμως θα δώσουμε στα παιδιά τα εφόδια ώστε να επιβιώσουν στον συνεχώς εξελισσόμενο κόσμο της τεχνολογίας;
Σημείο 1ο– Πρόσβαση στη Τεχνολογία: Η τεχνολογία υπάρχει και θα υπάρχει στη ζωή μας και αυτό είναι ένα δώρο. Θα πρέπει να αποδεχθείς το γεγονός ότι οι ηλεκτρονικές συσκευές και το διαδίκτυο είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του παιδιού σου. Η Unicef* σε έκθεση της υπερασπίζεται το δικαίωμα όλων των παιδιών να έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και στους πόρους του. Το να μάθει ένα παιδί πως να απολαμβάνει με ασφάλεια τα οφέλη του ψηφιακού κόσμου είναι το ίδιο σημαντικό με το να ξέρει ανάγνωση και γραφή. Συνεπώς, έχουμε την υποχρέωση να παρέχουμε στα παιδιά μας όχι μόνο πρόσβαση στη τεχνολογία άλλα να τους παρέχουμε και τις κατάλληλες δεξιότητες ώστε να είναι ασφαλής μέσα στον ψηφιακό κόσμο. Στις μέρες μας όποιος δεν διαθέτει ψηφιακές δεξιότητες θεωρείται «ψηφιακά αναλφάβητος». Και φυσικά ως γονείς δεν θέλουμε ένα «ψηφιακά αναλφάβητο» παιδί που να μην μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις και στις προκλήσεις της εποχής.
Σημείο 2ο – Διαδικτυακοί κίνδυνοι: Ο μαγικός κόσμος του διαδικτύου έχει δυο όψεις. Και ενώ μας προσφέρει πολύτιμα αγαθά, κρύβει και πολλούς κινδύνους κυρίως για τα παιδιά. Το καλύτερο εργαλείο σε ακατάλληλα χέρια μπορεί να μετατραπεί σε όπλο. Ως ενήλικες έχουμε λοιπόν την ευθύνη να προστατέψουμε τα παιδιά από τους κινδύνους που ελλοχεύουν στον ψηφιακό κόσμο. Αν θες λοιπόν το παιδί σου να απολαμβάνει τα οφέλη του διαδικτύου τότε η ψηφιακή ασφάλεια του θα πρέπει να είναι στις προτεραιότητες σου. Όπως φροντίζεις για τη σωστή διατροφή, την εκπαίδευση και τις γενικότερες δραστηριότητες του παιδιού σου, έτσι θα πρέπει να φροντίζεις και την ασφάλεια του στον ψηφιακό κόσμο. Το σημείο 3 είναι αυτό που θα σε βοηθήσει να εξασφαλίσεις στο παιδί σου ψηφιακή ασφάλεια.
Σημείο 3ο– Ψηφιακή διαπαιδαγώγηση: Μεγαλώνεις έναν ψηφιακό πολίτη, αυτό προϋποθέτει να εντάξεις στο πλαίσιο της γενικότερης διαπαιδαγώγησης του παιδιού σου και την ψηφιακή διαπαιδαγώγηση (digital parenting). Για να μεγαλώσεις ένα υγιές και ευτυχισμένο παιδί στην ψηφιακή εποχή σε συμφέρει να ανακαλύψεις τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της «Γενιάς Ζ» και τα εφόδια που έχει ανάγκη η γενιά αυτή. Ο τρόπος διαπαιδαγώγησης των παιδιών της ψηφιακής εποχής δεν μπορεί να είναι ο ίδιος που ήταν πριν από 10 ούτε καν πριν από 5 χρόνια. Ως γονιός της ψηφιακή εποχής θα πρέπει να ανακαλύψεις τα μυστικά της ψηφιακής διαπαιδαγώγησης. Για να συμβεί αυτό είναι πολύ σημαντικό να ξεκινήσεις από το τελευταίο όμως πολύ βασικό σημείο 4.
Σημείο 4ο– Ενημέρωση: Ο Alvin Toffler είχε πει ότι: «Οι αναλφάβητοι του 21ου αιώνα δεν θα είναι εκείνοι που δεν ξέρουν γραφή και ανάγνωση, αλλά εκείνοι που δεν μπορούν να μάθουν, να ξεμάθουν και να ξαναμάθουν». Ο γονιός της ψηφιακής εποχής καλείται να είναι συνεχώς ενημερωμένος για τις εξελίξεις. Οφείλει να γνωρίζει για τους διαδικτυακούς κινδύνους και για τον ψηφιακό κόσμο που αλλάζει με μεγάλη ταχύτητα. Αν θέλεις να χτίσεις γέφυρες επικοινωνίας με το παιδί σου και να μπορείς να του δώσεις τα εφόδια για να ζήσει στην ψηφιακή εποχή με ασφάλεια θα πρέπει οι γνώσεις σου να είναι «up to date». Η γνώση είναι η δύναμη σου. Η γνώση θα σε οδηγήσει σε ποιο συνειδητές και σωστές αποφάσεις σχετικά με τη θέση που θέλεις να έχει ο ψηφιακός κόσμος στη ζωή σου και στη ζωή του παιδιού σου. Η γνώση θα σε οδηγήσει να μπορείς να κάνεις πράξεις τις αποφάσεις σου. Η γνώση θα σου δώσει δύναμη να διαχειριστείς την αντίδραση και τα επιχειρήματα του παιδιού σου. Η γνώση θα σε οδηγήσει να μεγαλώσεις έναν υπεύθυνο ψηφιακό πολίτη που να απολαμβάνει τα οφέλη της τεχνολογίας με ασφάλεια και να υιοθετήσει μια ισορροπημένη σχέση μεταξύ φυσικού και ψηφιακού κόσμου.
Ροδούλα Καφτάκη, εκπαιδευτικός Πληροφορικής, συγγραφέας, δημόσια ομιλήτρια και δημιουργός του Safe Kids Project.
Αν μεγαλώνεις παιδί στην ψηφιακή εποχή τότε το “Μαμά,θέλω Tablet” είναι ένα βιβλίο που δεν κάνει να λείπει από την βιβλιοθήκη σου. Θα ανατρέξεις σε αυτό αρκετές φορές σε κάθε ηλικία του παιδιού σου!
Ζούμε και μεγαλώνουμε παιδιά στην ψηφιακή εποχή! Ας μάθουμε πως να το κάνουμε αποτελεσματικά!
“Η ζωή των παιδιών μας εξαρτάται από τις επιλογές που κάνουμε εμείς για αυτά στην παιδική τους ηλικία!”